Meer over voelen
Eigenlijk is voelen heel eenvoudig. Voelen is feitelijk: wat we merken, ervaren. Dat kan in contact zijn met jezelf maar ook in contact met de ander.Wat in feite heel simpel is, blijkt in de praktijk toch heel lastig.
In onze jeugd hebben velen van ons en zeker veel mannen het contact met hun gevoel verloren. Soms is dat sluipenderwijs gegaan, soms ook een heel bewust besluit. Ik hoor nog Joop, een cliënt van mij, vertellen. Ik was 7 jaar toen ik besloot niet meer te voelen. De sfeer bij ons thuis was vaak zo gespannen. De enige weg die ik toen als kind zag, was me afsluiten voor mijn gevoel.Veel jongens hebben geleerd hun gevoelens te onderdrukken. Hoe vaak hebben we als jongen niet gehoord: jongetjes huilen niet, je moet je niet aanstellen, opstaan en weer verder gaan. Ben jij nou een echte jongen?? Dat afsluiten van je gevoel geldt niet alleen voor de praktische zaken, zeker ook voor de emotionele zaken. Dat heeft niet alleen met onze opvoeding te maken. Het zit ook in onze maatschappij verankerd. Dat veranderen we niet zomaar. Dat is al eeuwen zo. Jongens horen nu eenmaal stoer te zijn, zich groot en daadkrachtig te gedragen. Dan pas ben je een echte jongen of man.
Als je dan toevallig een wat gevoeligere jongen bent, ga je dan vlug denken: ik ben anders, ik kan geen aansluiting vinden bij die stoere jongens, er klopt iets niet aan mij. Dat laatste gaat groeien en dan ontstaat er een overtuiging zoals bijvoorbeeld: ik ben mislukt, ik ben anders, het ligt aan mij.
Is er dan iets mis met mij??
Nee, zeker niet. We hebben allemaal (of je nu een man bent of een vrouw) een zeg maar stoerdere kant en een ook kwetsbare kant. Gevoelige mannen maken meer contact met hun kwetsbare kant. En die kwetsbare kant weten ze vaak niet zo goed te beschermen. Dat maakt dat ze vaak een gewillige prooi zijn van pesters. Maak ook dat ze zich vaak niet zo goed kunnen verweren in relatie met hun (vaak) dominante leidinggevenden of partners.Steen
Ik werd getroffen door het gedicht: ‘Steen’ van Vasalis.zodat ik roerloos wordt als steen.
Mijn hele wezen wordt materie,
een ondoordringbaar star mysterie,
o sla de rots, opdat ik ween.
o sla de rots, opdat ik ween.
M. Vasalis
Vasalis beschrijft zeer treffend wat er gebeurt als we onze gevoelens niet kunnen delen en onderdrukken. Je versteent. In mijn praktijk zie ik vaak met name mannen als het ware verkrampt binnenkomen. Niet alleen door het niet kunnen delen van hun gevoelens, maar met name uit angst afgewezen te worden, opnieuw teleurgesteld en gekwetst te worden. Dat maakt dat veel mannen het contact met hun lichaam verloren hebben. Maar ook dat ze er niet meer naar kunnen of durven te luisteren. En….dat is jammer. Denken doe je met je hoofd. Met je hoofd kun je ook je gevoelens weg rationaliseren, onderdrukken. Voelen dat doe je met je hart, je wezen, je lichaam, je ziel.
Hoe kan ik nu weten of mijn gevoel ‘klopt’.
Dat kun je niet weten. Weten is het gebied van het hoofd. Voelen hoort tot het domein van het innerlijk. Twee verschillende domeinen. Je ‘voelt’ van binnen of 'iets klopt' of 'niet klopt', of iets 'goed' voelt of 'fout'. Het is een soort van innerlijk kompas, een innerlijk weten, waarvan je steeds voelt of de naald van het noorden gericht is of afwijkt.Dat voelen of iets ‘klopt’ lukt vaak niet in een keer. Soms heb je wel een aantal dagen of weken nodig voor je daadwerkelijk naar de stem van je innerlijk durft te luisteren. Vaak ook omdat het behoorlijk wat consequenties kan hebben: bijvoorbeeld bij het veranderen van een baan, het verbreken van je relatie. Het luisteren naar je gevoel heeft te maken dat je hebt te accepteren wat zich aandient.
Hoe herstel ik het contact met mijn gevoel?
Je hebt er vaak lang over gedaan om het contact met je gevoel te onderdrukken en te vermijden. En met reden!! Je hebt immers niet voor niets het contact met je gevoel verloren of verbroken om wat voor reden dan ook. Vaak, en zie daarin de kern van het gedicht van Vasalis, draag je veel pijnlijke en nare herinneringen met je mee. En nee: die zetelen niet alleen in je hoofd, ze zetelen ook met name in je lijf.Voor het opnieuw contact maken met je gevoel is veel moed nodig. Moed om contact te maken met al die pijnlijke en nare momenten die jij met je mee draagt.
Met al die momenten? Dat is toch onmogelijk? Dat klopt. Je hoeft geen contact te maken met al die momenten. Dat is ook niet mogelijk. Maar wel met de essentie daarvan. Dat lukt niet in een keer, maar stapje voor stapje kun je leren beter naar je gevoel te luisteren, hierop te vertrouwen en ook jouw eigen persoonlijke geschiedenis onder ogen te zien die jou gevormd heeft in wie je nu bent.
Jan Bettgens ©
Denken doen we met ons hoofd. Voelen via onze zintuigen;
met name met ons lichaam.
Ons lichaam is een heel groot contactorgaan waarmee we ons bewust kunnen worden van bijvoorbeeld spanningen.